معلومات عمومی

با پیشرفت علم، بیماری‌ها بیشتر کنترل می‌شود و با افزایش جمعیت، انسان‌ها به غذای بیشتری احتیاج پیدا می‌کنند. برای دستیابی به تولید مواد غذایی بیشتر، از روش‌های جدید و تکنولوژی روز دنیا در کشاورزی استفاده می‌شود. به همین دلیل هر روز بازده تولیدات کشاورزی بالاتر می‌رود و مدرن‌تر می‌شود. کشاورزی مدرن برای اولین بار در نیمه دوم قرن بیستم و برای تأمین تقاضای مواد غذایی که روز به روز هم افزایش می‌یافت، توسعه پیدا کرد. این موضوع در کشورهای پیشرفته بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و اکثر محصولات خوراکی گیاهی به این روش تولید می‌شود. اما متاسفانه هنوز در کشورهای در حال توسعه جدی گرفته نشده است.

توجه به این موضوع در آینده کشاورزی و تولید غلات، حبوبات و سبزی‌جات، کمک زیادی به استقلال کشورها از لحاظ تولیدات زراعی دارد. اما آیا می‌دانید کشاورزی مدرن چیست و چگونه انجام می‌شود؟ چه مزایایی دارد و معایب آن چیست؟ در مقاله اموزش کشاورزی مدرن این موضوع به طور کامل بررسی می‌شود. با من در عظیم مدیا همراه باشید تا باغداری مدرن و ادوات کشاورزی مدرن جهان را بشناسید.

کشاورزی مدرن چیست و چه اهمیتی دارد

منابع کره زمین محدود است و این سیاره روز به روز فشار بیشتری را از سمت انسان‌ها تحمل می‌کند. آب شیرین در حال کم شدن است و شاید تا چندین سال آینده اولین سفرهای فضایی به مریخ آغاز شود. اما این‌ها نمی‌تواند مانع تکامل انسان و تلاش او برای پیشرفت و ایجاد زندگی بهتر روی این کره خاکی شود. این اتفاق به لطف علم امکان‌پذیر است.

کشاورزی مدرن یک منجی است که می‌تواند جمعیت روزافزون انسان‌ها را با استفاده از منابع محدود و بدون آسیب رساندن به طبیعت تغذیه کند. کشاورزی نوین به اعداد، مدیریت منابع و بازخوردها متکی است. علاوه بر این تمام سعی خود را بر کسب اطمینان از عدم وجود مشکل می‌گذارد. کشاورزی آنلاین روش کارآمدی است که با استفاده از منابع محدود آب، انرژی و فضا، تقاضای فزاینده انسان‌ها برای مواد غذایی را تامین می‌کند.

تجهیزات کشاورزی مدرن و زراعت نوین برای اولین بار در قرن هجدهم و همراه با تصویب "انقلاب کشاورزی انگلیس" برای تولید محصول بیشتر در تکه‌های کوچک زمین آغاز شد. بعدها و در دوران جنگ، دانشمندان کشاورزی مجبور به انجام کارهای پیچیده‌تری شدند که به باغبانی مدرن نیز کمک بیشتری کرد. این اتفاق در نهایت به تولید بالای محصولاتی مانند برنج و گندم منجر شد و تعداد گرسنگان کاهش یافت. اما امروزه به دلیل کمبود آب، وجود این روش‌های نوین بیشتر احساس می‌شود. از طرفی منابع انرژی هم کاهش پیدا می‌کند؛ اما خوشبختانه در اطراف ما تکنولوژی‌های متنوع و مفیدی برای حمایت از این ایده پیشرفته وجود دارد.

سلامتی انسان و تامین انرژی موردنیاز همواره مورد اهمیت بوده است. علاوه بر این انسان‌ها در طول زمان در تلاش بوده‌اند تا با صرف هزینه‌های کمتر، تولید بیشتری داشته باشند. کشاورزی مدرن به این هدف جامه عمل پوشاند و انسان از این طریق به مزایای بسیار زیادی دست پیدا کرد. مزایایی از قبیل اینکه:

• بیشتر مردم در سراسر جهان بیشتر و بهتر غذا می‌خورند؛
• افزایش تولید باعث بهبود مداوم رژیم‌های غذایی، افزایش غذاهای در دسترس، تنوع غذایی و دسترسی به محصولات غذایی با پروتئین بالا شده است؛
• مواد غذایی اضافی تولیدی توسط سیستم‌های مدرن، باعث درک بهتر زندگی و پتانسیل‌های موجود شده است؛
• باعث افزایش بهره‌وری نیروی کار می‌شود و از توسعه و رشد انسان پشتیبانی می‌کند؛
• با کاهش هزینه‌های غذا، کیفیت و سطح زندگی بهبود یافته است. در نتیجه قدرت خرید بیشتری برای کالاهای مصرفی دیگر مانند آموزش، بهداشت و درمان و تفریحات به وجود آورده است؛
• درآمد مصرف‌کننده را افزایش داده است. این روند عامل اصلی رشد اقتصادی در کشورهای پیشرفته و در برخی از کشورهای در حال توسعه بوده است؛ زیرا امروزه مصرف‌کنندگان در ایالات متحده کمتر از 10% از درآمد خود را صرف خرید غذا می‌کنند؛ در حالی که این مقدار برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه، نیم یا بیش از نیمی از درآمد است. این امر باعث افزایش کیفیت زندگی می‌شود.
• کشاورزی مدرن باعث توسعه یک سیستم تجاری قوی و مبتنی بر قوانین برای بهبود توزیع غذا و افزایش دسترسی در مناطق با مشکل کمبود غذا بوده است.
• فشارهای فیزیکی وارد بر محیط زیست کاهش یافته است.

متاسفانه گرسنگی و سوء تغذیه کنونی به حدود یک میلیارد نفر در جهان رسیده است. سیاست‌های ضعیف، بهره‌وری پایین و درآمد پایین باعث این موضوع شده است. عدم استفاده از فناوری‌های جدید برای پیشرفت بهره‌وری در مزرعه و سیستم غذایی، این مشکلات را بدتر می‌کند. مخصوصا مشکلات افراد و خانواده‌هایی که در فقر زندگی می‌کنند. باغداری مدرن با فوایدی که دارد، باعث افزایش تولید و کمتر شدن این مشکلات شده است.

نتیجه گیری کلی در مورد کشاوورزی مدرن

امروز بشر پیشرفت و نبوغ و اختراعات زیادی در صنعت کشاورزی و باغبانی داشته از جمله کشور ما ایران که بر اساس آمار سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) در سال ۲۰۲۰، هلند بزرگترین صادرکننده پیاز بوده و دو کشور چین و مکزیک در رتبه های دوم و سوم، پاکستان جایگاه هشتم، افغانستان جایگاه پانزدهم و ایران نیز جایگاه ۳۳ قرار دارد که این پشرفت ها مکانیزه کردن ادوات و ماشین آلات کشاوزی و اصلاح انواع نباتان و اصلاح نهال های باغبانی از جمله نهال ها ، نهال گردو ، نهال گیلاس ، نهال بادام ، نهال گلابی ، نهال زرشک ، نهال پسته و چندین نهال دیگر. ولی هنوز این کشاورزی مدرن معایب زیادی دارد که شاید در سالیان دراز پی به انها ببرد.

در مورد گیاهان اصلاح‌شده یا محصولات ترا ریخته شنیده‌­اید؛ بذر این گیاهان به روش­‌های مختلف اصلاح‌شده و کاشت می­شوند. مزایایی که گیاهان اصلاح‌شده نسبت به گیاهان عادی دارند باعث شده که خرید نهال اصلاح‌ شده در میان کشاورزان و باغداران نیز طرفدار پیدا کند. تنوعی که اصلاح بذر در نهال­‌های مثمر و غیر مثمر ایجاد می­‌کند باعث توجه هر چه بیشتر مردم به این نوع گیاهان شده است.

اصلاح گیاهان به‌صورت طبیعی نیز صورت می­‌گیرد بدین شکل که گیاهان خود پس از چشیدن آسیب و آب‌وهوای سخت به‌طور طبیعی و طی سال­های متوالی خود را اصلاح می­‌کنند تا با محیط سازگاری پیدا کنند. اصلاح بذر می­تواند تأثیرات متفاوتی بر گیاه بگذارد. برای مثال ممکن است اصلاح بذر درخت گلابی باعث شود که نهال آن سریع­تر به درخت مثمر تبدیل شود یا گیاهان غیرمثمر مثل پیچک‌­های زینتی باعث تغییر رنگ گل آن شود. درهرحال بشر با دست بردن در ژنتیک بذرها در پی راهی برای افزایش کیفیت، تنوع در شکل و رنگ و بالا بردن محصولات گیاهان است.

نهال اصلاح‌شده چگونه به دست می­‌آید و تفاوت آن با نهال اصلاح‌نشده چیست؟

به‌طورکلی ارگانیسم­‌های اصلاح‌شده در آزمایشگاه و با روش­های مهندسی ژنتیک ساخته می‌­شوند؛ مرحله­‌ی کلیدی در مهندسی ژنتیک برای ایجاد بذرهای اصلاح‌شده شناخت ویژگی دلخواه، جداسازی آن در آزمایشگاه، واردکردن ویژگی در گیاه و سپس تولید انبوه از آن است. روش­های اصلاح بذر در طی سال­های متمادی پیشرفت زیادی کرده است و استفاده از آن­ها از حساسیت خاصی برخوردار است. روش نگهداری و رشد بذرهای اصلاح‌شده به دلیل حساسیت آن­ها به‌گونه‌ای است که تحت مراقبت در گلخانه­‌هایی با شرایط خاص انجام می‌گیرد ­و معمولاً به شکل نهال فروخته می­‌شوند. اتفاقاً خرید نهال اصلاح‌شده به نفع کشاورز نیز است تا مجبور به مراقبت­‌های خاص از بذر نباشد. برای خرید نهال­‌های اصلاح‌شده­ی مثمر و غیرمثمر می­توانید به فروشگاه سایت ما سری بزنید.

تفاوت نهال اصلاح‌شده نسبت به نهال اصلاح‌نشده در مزایایی است که با اصلاح نژاد در گیاه ایجاد می­شود:

• رشد سریع­‌تر نهال
• باروری بیشتر
• بالا بردن ارزش غذایی میوه در نهال­‌های مثمر
• افزایش مقاومت نهال در برابر آسیب­‌هایی چون آفت، تغییرات آب­‌وهوایی و بیماری
• کم کردن هزینه­ با افزایش محصول

باوجود ویژگی­‌های مثبت نهال­ های اصلاح‌شده مردم نگرانی­‌هایی در مورد محصولات آن­ها نشان داده‌اند برای مثال:

• گیاهان اصلاح‌شده ممکن است باعث ایجاد حساسیت یا سم در بدن انسان شوند
• میوه‌های درختان ازنظر ظاهری زیبا اما فاقد ارزش غذایی‌اند

این نگرانی­‌ها می­تواند با آزمایش­های مکرر در آزمایشگاه برطرف شوند و قطعاً قابل‌تعمیم به تمام ارقام اصلاح‌شده نیست. بااین‌حال مردم برای مصرف محصولات ترا ریخته باید از سلامت آن اطمینان کسب کنند.

نهال اصلاح‌شده مثمر و غیرمثمر چگونه است؟

نهالستان زیادی در کشور احداث که نهال های اصلاح شده زیادی پرورش می دهند. امروزه را نهال اصلاح‌ شده هم به شکل نهال مثمر و هم نهال غیرمثمر در بازار وجود دارد که به دلیل ویژگی­‌های مثبتی که در گیاه ایجاد می‌­کند و نفعی که برای کشاورز یا خریدار دارد، پرورش آن­ها نیز افزایش پیداکرده ­است.

بذرهای اصلاح‌شده حاوی ویژگی جدیدی هستند که این ویژگی با توجه به تغییر ژنتیکی که در آن­ها صورت گرفته متفاوت است. حتی گاهی می‌­توان بذر را با توجه به خواست مشتری اصلاح‌کرده و نهال آن را به تولید انبوه رساند.

نهال مثمر اصلاح‌شده

نهال‌­های مثمر یا میوه‌­دار در تغییر ژنتیکی ویژگی­های مختلفی را می‌­توانند کسب کنند مثل افزایش سرعت رشد، بهبود کیفیت میوه، تغییر در ظاهر درخت یا میوه، افزایش طول عمر و مقاومت درخت، افزایش طول مدت نگهداری در انبار و غیره. همین تغییرات باعث شده امروزه کشاورزان و باغداران علاقه­ی زیادی به خرید نهال اصلاح‌شده نشان دهند. شما نیز همین‌الان می­توانید انواع نهال اصلاح‌شده را از طریق مجموعه‌­ی شتاک تهیه کنید.

نهال غیر مثمر اصلاح‌شده

اکثر گیاهان غیرمثمر خاصیت زینتی دارند و اصلاح بذر آن­ها می­تواند در شکل این نوع از درختان تأثیر بسزایی داشته: افزایش طول درخت، تغییر در رنگ گل و برگ درخت، افزایش مقاومت گیاه در برابر خطرات بیرونی و غیره. در حال حاضر نیز شهرداری‌ها برای ایجاد فضای سبز در سطح شهرها از نهال­ های اصلاح‌شده استفاده می‌کنند و حتی سفارش نوع خاصی از گیاه را به آزمایشگاه­های ژنتیک می‌­دهند.

برای خرید نهال اصلاح‌شده به خاطر حساسیتی که دارند باید از طریق نهالستان معتبر اقدام کنید و از سالم بودن نهال مطمئن شوید. نهالستان سبز گوشا چای با در اختیار داشتن مهندسان کشاورزی مجرب نهال­‌های اصلاح‌شده‌ی مثمر و غیرمثمر را پرورش داده است

5 قدم برای اصلاح بذر و پرورش نهال اصلاح‌شده

اصلاح نهال در آزمایشگاه­‌های گیاه­شناسی نهالستان صورت می­‌گیرد و هرروزه با پیشرفت تکنولوژی روش­های متفاوتی برای انجام آن ایجاد می­‌شود؛ بااین‌حال مراحل کلی اصلاح بذر عبارت‌اند از:

1. استخراج DNA ژن مطلوب: اولین مرحله­‌ی اصلاح بذر استخراج ژن از گیاهی است که ژن مطلوب برای پرورش را داراست. دی‌ان‌ای گیاه با تمام مشخصات آن از سلول خارج می­‌شود تا ویژگی مطلوب از آن جدا شود. این کار در آزمایشگاه و توسط متخصصان گیاه­شناسی انجام می­شود.
2. شبیه­‌سازی ژن: در هنگام استخراج دی‌ان‌ای تمام صفات گیاه از آن خارج می­‌شود متخصصان از بین ویژگی­‌های استخراج‌شده مشخصه­‌ی موردنظر را جدا کرده و از آن شبیه­‌سازی می­کنند. درواقع هزاران کپی از مشخصه­‌ی موردنظر را می­‌سازند تا به سلول­‌های گیاه جدید اضافه کنند.
3. طراحی ژن برای سازگاری در گیاه جدید: در این مرحله متخصصان دی‌ان‌ای­های شبیه­‌سازی­‌شده را در کنار دی‌ان‌ای قسمتی از گیاهی که قرار است اصلاح شود قرار می­دهند تا به هم متصل شده و تشکیل یک دی‌ان‌ای را بدهند این کار در لوله‌ی آزمایش با برش ژن‌ها انجام می­‌شود. ممکن است بعضی دی‌ان‌ای‌ها به یکدیگر متصل نشوند که با تغییر در بعضی شرایط امکان آن ایجاد می‌­شود.
4. کشت بافت: ازآنجایی‌که امکان تغییر تک‌تک سلول­های گیاه وجود ندارد می­توان تنها سلول تغییریافته را در محیط ضد عفونی‌شده کشت داد. بافت­های کشت داده‌شده همان سلول­هایی هستند که ژن مطلوب به آن‌ها اضافه می­‌شود. اضافه کردن ژن به بافت­ها با روش­های مختلفی انجام می­‌گیرد و هدف از آن رساندن ژن مطلوب به هسته­‌ی سلول بدون از بین ­بردن آن است؛ سپس این سلول­‌ها تبدیل به گیاه شده و در گلخانه­‌های مخصوص تا رسیدن به نهال اصلاح‌شده پرورش داده می­‌شوند.
5. آزمایش: در این مرحله گیاهان اصلاح‌شده چندین بار آزمایش می­‌شوند تا از سلامت و کیفیت آن­ها اطمینان حاصل شود؛ پس از کسب اطمینان می­‌توان نهال ­اصلاح‌شده را پرورش داده و به تولید انبوه رساند.

نهال پسته به عنوان یک محصول بسیار سود آور، همواره مورد توجه کشاورزان و باغداران بوده است. پس از کشت پسته در نهالستان کشاورزان باید در مدت زمان نسبتا طولانی منتظر ثمردهی درختان پسته باشند. نحوه کاشت، کوددهی، سم پاشی و رفع آفات در کنار پیوند درخت پسته می‌تواند در برداشت پسته مرغوب نقش مهمی را ایفا کند. در اینجا سعی داریم با پیوند نهال پسته بیشتر آشنا شویم و کلیه نکات مهم و ضروری در پیوند درخت پسته را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.

پسته گیاهی است که از دیرباز درنقاط مختلف ایران مورد کشت و پرورش قرار می‌گرفته است. جنگل­های وحشی و خودروی پسته در ناحیه شمال شرقی ایران و نواحی هم مرز با ترکمنستان و افغانستان پیشینه‌ای باستانی دارد و تصور می‎رود که درخت پسته حدود 4-3 هزار سال قبل در ایران اهلی شده و مورد کشت و کار قرار گرفته است. باستان شناسان سبزوار و سرخس را از قدیمی ترین مناطق کشت پسته می‎دانند و سابقه کشت پسته در دامغان، سمنان و قزوین را به قرن هفتم هجری و در استان کرمان به قرن دوازدهم هجری نسبت می‎دهند. کشت پسته در سایر نقاط ایران سابقه 200-150 ساله دارد. هرودوت مورخ مشهور یونانی نیز در نوشته های خود اشاراتی به کشت پسته کرده، بنابراین درخت پسته در ایران سابقه تاریخی دارد.

برای قلمه زدن و پیوند درخت پسته، سه روش متداول وجود دارد. پیوند شکمی، پیوند لوله‌ای و پیوند اسکنه‌ای. برای موفقیت پیوند زدن باید شرایط محیطی، نزدیکی پایه و پیوند، حذف آفات و سایر عوامل موثر در رشد پسته رعایت شود.

ابتدا پوست پایه را به شکل T برش داده و لبه پوست را جدا می کنیم. سپس پیوندک جوانه را با پوست جدا و داخل شکاف گذاشته و از بالا و پایین می بندیم. برای بریدن جوانه باید قسمتی از پوست همراه آن باشد و در داخل شکاف قرار گیرد. در مورد پیوند بر روی نهال ها باید به این نکته توجه کرد که اگر در مرداد و شهریور اقدام به پیوند نماییم، پس از پیوند عمل سربرداری شاخه را انجام نمی دهیم. این عمل برای جلوگیری از سرمازدگی صورت می گیرد. به همین منظور عمل سربرداری را در اوایل فروردین انجام می دهیم که به آن پیوند خواب یا زندانی می گویند. در درختانی مثل انجیر و فیکوس که دارای شیرابه می باشند باید حالت برش شکاف بر روی پایه و حالت فوق باشد تا شیرابه باعث خشک شدن جوانه نشود (این پیوند به شکل H هم می تواند انجام گیرد). در پیوند شکمی بعد از دو یا سه روز به دمبرگ دست می زنیم. اگر این دمبرگ افتاد نشان دهنده این است که پیوند ما گرفته است. در غیر این صورت پیوند نگرفته است.

سیب یکی از پر خاصیت ترین و محبوب ترین میوه هایی است که کاشت آن در ایران بسیار مرسوم می باشد. هم چنین اکثر مناطقی که آب و هوای خنک دارند، سیب در آن مناطق جزء محصولات رایج برای کاشت محسوب می شود. یکی از ویژگی های سیب آن است که می توان آن را مانند مرکبات بدون این که خاصیت هایش از بین برود، مدتی انبار کرد. تاکنون بیش از 7500 نوع سیب شناخته شده است. این نوع سیب ها اکثرا در مناطق نیمه حاره ای و معتدل دیده می شوند. درختان سیب نمی توانند در آب و هوای گرم گلدهی داشته باشند. از معروف ترین نوع سیب می توان واریته های سیب طلایی، سیب سرخ، سیب امپراطور و… را نام برد.

نهال سیب کوتاه است و شاخه هایش بدون تیغ و با برگ های ساده، با لبه دالبر، راس تیز و کوتاه و شکل تخم مرغی می باشند. کاسه گل آن کرک دار و گلبرگ هایش بیضی شکل اند. برای رشد سیب 600 تا 1000 میلی متر بارندگی در طول سال کافی است. با توجه به تراکم و چیدمان درختان سیب میزان آبیاری آن ها سالانه با یکدیگر متفاوت است. مقدار روزانه مصرف آب برای هر درخت حداکثر 25 تا 200 لیتر در روز است. دوره رشد درخت سیب (بین 170 تا 210 روز) از نظر آبیاری شامل چهار مرحله ی گل دهی، تشکیل، ایجاد جوانه های گل و مرحله رسیدن میوه است.

کرم سیب، لیسه سیب، کرم سفید ریشه، سوسک شاخه بلند رزاسه، سرخرطومی سیب و شته مویی سیب از جمله آفات سیب هستند که برای مقابله با آن ها می توان از سموم شیمیایی استفاده کرد.

سفیدک سطحی سیب، لکه سیاه سیب، شانکر سیتوسبورایی سیب از بیماری های شایع درخت سیب هستند که با مراقبت، هرس و کود دهی به موقع می توان از آن ها پیشگیری نمود.

متداول ترین روش تکثیر و پرورش نهال سیب ، کاشت بذر و انجام پیوند است. بسیاری از مردم به اشتباه تصور می کنند که درختان میوه از طریق دانه هایشان تکثیر و رشد می کنند. در واقع اگر شما دانه های میوه را جمع کنید و رشد دهید، گیاه رشد یافته ترکیبی از دو گیاه است که دقیقا مانند گیاه مادری خود نیست بلکه گیاهی هتروزیگوت بوجود خواهد آمد. گیاهی با خصوصیات ترکیبی ژنتیکی دو گیاه که شاید گیاهی با خصوصیات مطلوب نباشد. بنابراین گیاه رشد یافته از بذر را با استفاده از انواع پیوند نهالی بوجود می آورند که دارای خصوصیات مطلوب باشد.

پرورش دهندگان درختان میوه بطور متوالی از تکنیک های پیوند برای ایجاد واریته های جدید، واریته های ازبین رفته، نهال های آسیب دیده از حیوانات جونده و … استفاده می‌کنند.
پیوند زدن به طور کلی روشی است که در آن دو گونه یا رقم را به یک گیاه تبدیل می کنند. در این روش بجای گرده افشانی دو گیاه و تولید بذر ترکیبی، ریشه و قسمت پایینی یک رقم (پایه) را به قسمت بالای گونه دیگر (پیوندک) وصل می کنند. در همه مناطق میوه های برگزیده از طریق پیوند جوانه تکثیر میشوند.

 در درخت میوه سیب پایه پیوند، شکاف پیوند و… بسیار امکان پذیر است. ولی این نوع پیوند در درختان میوه هسته دار اغلب موفقیت آمیز نیست.

پیوند زدن درخت سیب نیاز به مراحل و اصولی دارد که بایستی به ترتیب رعایت شود. این مراحل را به طور اختصار در ادامه توضیح میدهیم.